นิทานอีสปเรื่องกวางกับม้า และเรื่องม้ากับลาบรรทุก

เรื่องที่ 37 กวางกับม้า

กวางกับม้าเฝ้าโต้เถียงกันว่า ผู้ใดจะเป็นผู้ที่เป็นเจ้าของทุ่งหญ้า หลังจากต่อสู้กันไม่นาน กวางก็เข้าเป็นผู้ครอบครองทุ่งหญ้านั้นได้ พร้อมกับขับไล่ม้าผู้แพ้ออกไปจากทุ่ง ด้วยความเคียดแค้น ม้าตัวนั้นก็เข้าไปหาชาวนาเพื่อขอคำแนะนำที่จะแก้แค้นกวางให้ได้ เมื่อชาวนาได้ยินเรื่องที่ว่านั้นแล้ว ก็เอ่ยคำแนะนำขึ้นว่า

"ไม่ยากเย็นแต่ประการใดเลย เพียงแค่เจ้าให้ข้าร้อยบังเหียนที่จมูกของเจ้า กับใส่อานบนหลังแล้วให้ข้านั่งขี่ร่างของเจ้า ตามไปฆ่าเจ้ากวางตัวนั้นได้อย่างสบาย" ม้าเห็นดีด้วยกับความคิดของชาวนาเลยยอมกระทำตาม ไม่ช้า ชาวนาก็สามารถฆ่ากวางเป็นการแก้แค้นให้กับม้าได้ แต่ผลที่สุด ม้าก็ต้องตกเป็นทาสให้กับชาวนาใช้งานไปตลอดชีวิต

เรื่องนี้สอนให้รู้ว่า: อย่ายืมจมูกคนอื่นหายใจ ควรคิดทำสิ่งใดด้วยตัวเอง การพึ่งพาผู้อื่นอาจจะเสียมากกว่าที่ควรจะได้รับมากมายนัก

เรื่องที่ 38 ม้ากับลาบรรทุก

มีชาวบ้านคนหนึ่งกำลังเดินทางไปตลาดพร้อมกับข้าวของมากมาย เขาจัดการบรรทุกสัมภาระต่างๆเอาไว้บนหลังลา ขณะที่ปล่อยให้ม้าเดินตัวเปล่า ระหว่างทางที่ทั้งสามเดินทางไปจนถึงครึ่งทาง ด้วยสัมภาระที่หนักบนหลังของเจ้าลาผู้น่าสงสาร ลาก็เอ่ยขอร้องให้ม้าช่วยแบ่งเบาสัมภาระของตนไปบ้าง

"ช่วยข้าด้วยเถิด เพื่อนเอ๋ย" ลากล่าวกับเจ้าม้า "ช่วยแบ่งบรรทุกของเหล่านี้ไปจากข้าบ้าง ข้าเหนื่อยและของเหล่านี้ก็หนักเกินกว่ากำลังของข้าจะบรรทุกต่อไปไหว ข้าคิดว่าข้าไม่สามารถที่จะเดินต่อไปได้อีกแล้ว..."

"เห็นจะเป็นไปไม่ได้หรอก เจ้าลาโง่เอ๋ย" ม้ากล่าว "นั่นมันเรื่องของเจ้า เจ้าก็ควรกระทำมันด้วยตนเองเสียมากกว่า" ทันทีที่ได้ฟังดังนั้น ลาก็ล้มพับลงไปบนพื้นด้วยความเหนื่อยอ่อน นอนหายใจระรวยอยู่เช่นนั้น ไม่ว่าชาวบ้านคนนั้นจะเข้าช่วยเหลืออย่างใดก็ตาม ก็ไม่สามารถบรรเทาอาการของเจ้าลาผู้น่าสงสารได้ ไม่นานลาก็สิ้นชีวิต ชายคนนั้นจึงเอาสัมภาระทั้งหมดบรรทุกบนหลังม้าแทน หลังจากเดินทางต่อไปได้ไม่นาน ชาวบ้านคนนั้นก็โดดขึ้นไปขี่บนหลังม้า ม้าได้รับความลำบากมาก มันก็รำพึงกับตนเองว่า

"เราไม่ควรเห็นแก่ตัวเกินไปเลย เหตุที่ข้าต้องมารับความลำบากเช่นนี้ ก็เพราะข้าไม่ยอมช่วยเหลือเพื่อนในยามที่เขาเดือดร้อน ข้าถึงต้องมามีสภาพเช่นนี้ได้"

เรื่องนี้สอนให้รู้ว่า: อย่าละเลยที่จะเข้าช่วยเหลือเพื่อนในยามที่เขาเดือดร้อน เพราะสักวันหนึ่ง เราก็อาจต้องการความช่วยเหลือจากเขาเช่นกัน

หนังสือเรื่อง 100 นิทานอีสป(ราคา 5 บาท) อยู่ในหมวด หนังสือชุดวรรณกรรมอมตะสำหรับนักอ่านรุ่นเยาว์ จัดพิมพ์โดย สำนักพิมพ์เม็ดทราย แปลและเรียบเรียงโดย สุคนธ์ แคแสด เป็นหนังสือที่มีสภาพขาดเป็นส่วนๆเนื่องจากอายุก็ไม่น้อยแล้ว ผมจึงได้ทำการพิมพ์เก็บเอาไว้ ก่อนที่บางส่วนจะสูญหายไปมากกว่านี้ และน่าจะเป็นประโยชน์กับบุคคลอื่น โดยผมไม่มีเจตนาที่จะเผยแพร่เพื่อการค้า